Czy warto zajmować się problemami alkoholowymi?
Odpowiedź wydaje się oczywista - TAK.

Potwierdzeniem na to niech będzie choćby fakt, że w 1996r. koszty jakie zostały poniesione w Polsce w związku z istnieniem tych problemów oszacowano na 24 miliardy złotych (nowych). Czy wobec tego nie byłoby najlepszym rozwiązaniem zaprzestanie produkcji i sprzedaży alkoholu? Nie, bo jest to niemożliwe, a ponadto były już takie próby w innych krajach (USA). W Polsce też miało to miejsce, chociaż nie chodziło o zaprzestanie produkcji i sprzedaży, ale wiele osób pamięta czasy kiedy alkohol był na kartki. Nie spowodowało to ograniczenia picia, a nawet odwrotnie jego wzrost. Rozwiązanie polega raczej na tym, aby tworzyć odpowiednie warunki do ograniczania tych problemów i ich rozwiązywania.

W Polsce mamy Ustawę o Wychowaniu w Trzeźwości i Przeciwdziałaniu Alkoholizmowi (nazywana dalej „Ustawą”), jest Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, istnieje Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA), w gminach pracują Gminne Komisje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (w Warszawie jest jedna taka komisja, oraz w każdej dzielnicy Dzielnicowe Zespoły ) oraz realizowane są Gminne Programy Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (nazywane dalej „Gminnym Programem”). Możliwości jak widać jest dużo, różnie bywa jednak z realizacją i przestrzeganiem oraz egzekwowaniem przepisów.

Jednocześnie należy stwierdzić, że jednak coraz lepiej rozwiązywane są problemy alkoholowe. Jednym z przykładów na to jest zmniejszanie się średniej (na głowę mieszkańca) ilości spożywanego alkoholu. Coraz więcej profesjonalnych, dobrych i skutecznych programów profilaktycznych i terapeutycznych jest realizowanych w praktyce. Wzrasta powoli wiedza i świadomość o tym czym jest alkohol i uzależnienie od niego.

Każdy z nas może mieć też swój udział w rozwiązywaniu tych problemów. Wiele osób, być może, pomyśli w tym momencie - po co? Lepiej trzymać się od tego z daleka. Mimo wszystko każdy z nas styka się od czasu do czasu z różnymi formami tych problemów: mijamy pijanych na ulicy, widzimy jak młodzież pije w autobusie piwo, słyszymy kłótnię u sąsiadów (gdy pijany mąż wrócił do domu), mamy dosyć hałasów pijącego towarzystwa pod blokiem itd. Co wtedy robić? Czasami wolimy nie reagować aby się nie narazić na przykre konsekwencje, bądź nie wierzymy w skuteczność naszych działań. Innym razem chcielibyśmy coś zrobić ale nie wiemy jak.

Mamy nadzieję, że poniższe informacje okażą się pomocne.

1. Prowadzenie sprzedaży i podawania alkoholu (także piwa - to też napój alkoholowy) wymaga uzyskania zezwolenia wydawanego przez burmistrza, po zasięgnięciu opinii zarządu gminy. Warunki i sposób sprzedaży określa „Ustawa” i „Gminny Program”.
2. Nie wolno sprzedawać i podawać alkoholu osobom nietrzeźwym, osobom do lat 18, na kredyt lub pod zastaw. Sprzedający mają prawo do żądania okazania dokumentu stwierdzającego wiek kupującego. Sprzedaż alkoholu osobom nietrzeźwym i nieletnim, która była dotychczas wykroczeniem, obecnie jest przestępstwem. Gdy stykamy się z takimi sytuacjami, można sprzedawcy zwrócić uwagę na jego niewłaściwe postępowanie, można też wezwać Policję lub Straż Miejską. Dobrze jest, gdy była przy tym jeszcze inna osoba, która może być świadkiem. Warto zgłosić ten fakt do Dzielnicowego Zespołu Realizacji Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych lub do Wydziału Działalności Gospodarczej. Jest to bowiem jedna z podstaw do cofnięcia danej placówce zezwolenia na sprzedaż alkoholu.
3. Powtarzające się w miejscu sprzedaży lub najbliższej okolicy zakłócenia porządku publicznego, w związku ze sprzedażą napojów alkoholowych przez daną placówkę, także są podstawą do cofnięcia zezwolenia na sprzedaż alkoholu. Jednak w tym przypadku nie jest to takie proste, ponieważ należy udowodnić, że ci którzy zakłócają porządek kupili alkohol w tym sklepie. W każdym takim przypadku należy jednak wzywać Policję lub Straż Miejską, których interwencje mogą przywrócić spokój, ponadto fakt, iż miały one miejsce może mieć wpływ na nie przedłużenie zezwolenia.
4. Obowiązuje zakaz spożywania alkoholu (ponownie przypominamy: także piwa) na ulicach, placach i w parkach, z wyjątkiem miejsc przeznaczonych do ich spożycia na miejscu, w punktach sprzedaży tych napojów. Również zabrania się sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych m.in. w środkach i obiektach komunikacji publicznej (autobus, tramwaj, pociąg itd.). We wszystkich tych sytuacjach można powiadomić Policję lub Straż Miejską (patrol będący w pobliżu, lub telefonicznie), których zadaniem jest podjęcie odpowiednich działań.
5. Jak wiadomo obecnie prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu jest przestępstwem, zagrożonym karą pozbawienia wolności i odebraniem prawa jazdy, nawet na zawsze.
6. Zabroniona jest reklama i promocja alkoholu, z wyjątkiem piwa, którego reklama i promocja jest dozwolona w ściśle określonych warunkach.
7. Gmina ma prawo podejmować interwencje, gdy łamane są przepisy dotyczące sprzedaży, podawania i reklamowania napojów alkoholowych na jej terenie, oraz występować przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego.
8. Osoby nietrzeźwe powodujące swoim zachowaniem zgorszenie, zagrażające życiu lub zdrowiu swojemu bądź innych osób, mogą zostać doprowadzone do izby wytrzeźwień lub innej placówki. W takiej sytuacji należy wezwać Policję lub Straż Miejską. Może to dotyczyć osoby bliskiej np. pijany mąż, lub zupełnie obcej. Zazwyczaj nie jest łatwo to zrobić. Trzeba bowiem przełamać wewnętrzne opory żeby wezwać Policję, zwłaszcza do osoby bliskiej, ponadto istnieje obawa przed tym „w jakim humorze” wróci z Izby, także pobyt na Izbie kosztuje (niektórzy mówią, że to najdroższy „hotel” w Warszawie). Jednak warto to robić, bo może to być szokiem dla tego, który pije i, jeśli nie jest uzależniony od alkoholu, to zacznie bardziej kontrolować picie i swoje zachowanie, zaś dla uzależnionego, stanowiąc sytuację kryzysową, może go skłonić do podjęcia terapii odwykowej, natomiast osobie, która wzywała interwencję może przynieść spokojną, przespaną noc.
9. W trakcie takiej interwencji może zostać uruchomiona procedura „Niebieskiej Karty” dotycząca przemocy w rodzinie (jeśli przemoc miała miejsce). Dzięki tej procedurze Policja, w tym przypadku w osobie dzielnicowego, ma określone obowiązki wobec danej rodziny, dzięki, którym można ograniczyć przemoc i chronić osoby, które jej doświadczają.
10. Osoby nadużywające alkoholu, które powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylają się od pracy albo systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny, mogą zostać zobowiązane przez sąd do podjęcia leczenia odwykowego. Należy w takiej sytuacji zwrócić się do Dzielnicowego Zespołu Realizacji Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, która ma przygotowany tryb prowadzenia takich spraw. Zgłosić sprawę do Zespołu może każdy: członek rodziny, ale również osoby obce, zakład pracy, szkoła i inne instytucje. Sąd wszczyna postępowanie na wniosek Komisji lub Prokuratury. Jak widać istnieją możliwości działania, są określone rozwiązania. Warto zdobywać się na odwagę i z nich korzystać. Nie czekajmy aż problemy alkoholowe rozwiążą się same lub tylko inni będą się nimi zajmować.


Wspólnymi siłami i działaniami możemy zrobić i osiągnąć więcej.