Sprawy obronne i kwalifikacja wojskowa

Kwalifikacja wojskowa

Zgodnie z art. 35 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej (Dz.U.2017 r. poz. 1430 z późn. zm.) za przeprowadzenie kwalifikacji wojskowej na obszarze miasta na prawach powiatu odpowiada prezydent miasta. Jest to przedsięwzięcie realizowane corocznie, służące ocenie stanu zdrowia, założeniu ewidencji wojskowej oraz wydaniu wojskowego dokumentu osobistego (książeczki wojskowej).

W 2016 roku kwalifikacja wojskowa odbyła się na obszarze m.st. Warszawy
w okresie od 1 lutego do 27 kwietnia (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Ministra Obrony Narodowej z dnia 21 września 2015 roku w sprawie przeprowadzenia kwalifikacji wojskowej w 2016 roku, Dz.U. poz. 1585 oraz zarządzeniem nr 42 Wojewody Mazowieckiego z dnia 29 stycznia 2016 r. ustalającego wojewódzki plan kwalifikacji wojskowej) i prowadzona była przez 5 powiatowych komisji lekarskich:

1. Powiatowa Komisja Lekarska Nr 1 dla dzielnic: Bielany, Bemowo i Wola, z siedzibą w dzielnicy Bielany, ul. Pabla Nerudy 1, klub osiedlowy SB-M „Chomiczówka;
2. Powiatowa Komisja Lekarska Nr 2 dla dzielnic: Ochota, Ursus, Włochy, Śródmieście, Żoliborz z siedzibą w dzielnicy Ochota, ul. Tarczyńska 19/21;
3.  Powiatowa Komisja Lekarska Nr 3 dla dzielnic: Mokotów, Ursynów i Wilanów, z siedzibą w dzielnicy Mokotów, ul. Mahatmy Gandhiego 13, XLIII Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Wielkiego;
4. Powiatowa Komisja Lekarska Nr 4 dla dzielnic: Praga Południe, Rembertów, Wawer i Wesoła, z siedzibą  w dzielnicy Praga Południe, ul. Mińska 1/5, Centrum Kształcenia Ustawicznego nr 5;
5. Powiatowa Komisja Lekarska Nr 5 dla dzielnic: Białołęka, Praga Północ i Targówek, z siedzibą w dzielnicy Białołęka, ul. Nagodziców 3, Klub Osiedlowy „ARKONA”.

Osoby objęte obowiązkiem stawienia się do kwalifikacji wojskowej otrzymują imienne wezwania. Informacja o miejscu i terminie prowadzenia kwalifikacji na danym terenie zawarta jest również w obwieszczeniach wojewody mazowieckiego. Nieotrzymanie wezwania imiennego nie zwalnia z konieczności stawienia się do kwalifikacji wojskowej.

W roku bieżącym kwalifikacji wojskowej podlegali mężczyźni urodzeni w 1997 r. Obowiązek ten dotyczył także mężczyzn urodzonych w latach 1992-96, którzy nie posiadali określonej kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej, ochotników oraz kobiet urodzonych w latach 1992-1997, które nabyły kwalifikacje przydatne do czynnej służby wojskowej. 

Otrzymanie orzeczenia z kategorią zdolności do czynnej służby wojskowej „A” lub „D” powoduje – po uprawomocnieniu (co następuje po upływie 14 dni od dnia wydania orzeczenia) – przeniesienie z urzędu do rezerwy. Oznacza to także uregulowany stosunek do służby wojskowej. Kategoria zdrowia „E” zwalnia z powinności wynikających z ustawy o powszechnym obowiązku obrony. Natomiast kategoria „B” oznacza czasową niezdolność do czynnej służby wojskowej i pozwala na ponowną ocenę stanu zdrowia, po upływie okresu wskazanego przez komisję. Dodatkowych informacji, w tym dotyczących rekrutacji do ochotniczych form służby wojskowej, udzielają wojskowe komendy uzupełnień.

Art. 34. Osoby, które podlegały obowiązkowi stawienia się do kwalifikacji wojskowej i z jakichkolwiek powodów nie stawiły się do niej, są obowiązane zgłosić się do wojskowego komendanta uzupełnień, właściwego ze względu na ich miejsce pobytu stałego lub pobytu czasowego trwającego ponad trzy miesiące, w celu uregulowania stosunku do powszechnego obowiązku obrony. Obowiązek ten trwa do czasu ukończenia pięćdziesięciu lat życia, a w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny, do czasu ukończenia sześćdziesięciu lat życia.

Dla osób zamieszkałych na obszarze m.st. Warszawy są to:

1. Wojskowa Komenda Uzupełnień Warszawa Mokotów, ul. Winnicka 1, 02-095 Warszawa, dzielnice: Mokotów, Ursynów, Wilanów;
2. Wojskowa Komenda Uzupełnień Warszawa Ochota, ul. Sękocińska 8, 02-313 Warszawa, dzielnice: Ochota, Ursus, Włochy;
3. Wojskowa Komenda Uzupełnień Warszawa Praga, ul. Bertolta Brechta 16, 00-987 Warszawa, dzielnice: Białołęka, Praga Południe, Praga Północ, Rembertów, Targówek, Wawer, Wesoła;
4. Wojskowa Komenda Uzupełnień Warszawa Śródmieście, ul. Ludwika Mierosławskiego 22, 01-558 Warszawa, dzielnice: Bemowo, Bielany, Śródmieście, Wola i Żoliborz.

Świadczenia osobiste i rzeczowe

Ustawa o powszechnym obowiązku obrony RP przewiduje szczególny rodzaj obowiązku obywateli i przedsiębiorców spełniany na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa. W dziale VII ustawy został zawarty katalog przepisów dotyczących świadczeń na rzecz obrony. Są one jedną z form realizacji powszechnego obowiązku obrony RP i stanowią integralną część systemowych rozwiązań obronnych. Dla samorządu terytorialnego szczególnie istotne są dwa rodzaje świadczeń – osobiste i rzeczowe.
W obu przypadkach to wójt, burmistrz (prezydent miasta) jest organem odpowiedzialnym za wydanie decyzji administracyjnej, w której określa rodzaj i zakres świadczenia, miejsce wykonania, czas trwania, przedmioty planowane do wykorzystania oraz podmiot na rzecz którego świadczenie będzie realizowane.

Świadczenia osobiste (obywatele polscy, stale zameldowani w kraju, od 16 do 60 roku życia) w czasie pokoju polegają na wykonywaniu prac doraźnych na rzecz przygotowania obrony państwa; zwalczaniu klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków (może dot. wykorzystania narzędzi prostych, w stosunku do kurierów – wykorzystanie posiadanych środków transportowych.

Zakres wykorzystania:

• ćwiczenia wojskowe,
• ćwiczenia wojskowe w jednostkach przewidzianych do militaryzacji,
• ćwiczenia w obronie cywilnej w zakresie powszechnej samoobrony,
• dostarczenie i obsługa przedmiotów świadczeń rzeczowych.

Czas trwania:

• jednorazowo do dwunastu godzin,
• w odniesieniu do kurierów oraz osób dostarczających/obsługujących przedmioty świadczeń rzeczowych czterdzieści osiem godzin; z zastrzeżeniem, że nie częściej niż  do trzech razy w roku.

Świadczenia osobiste (obywatele polscy, stale zameldowani w kraju, od 16 do 60 roku życia) w czasie wojny polegają na wykonywaniu prac doraźnych na rzecz Sił Zbrojnych, obrony cywilnej lub jednostek organizacyjnych wykonujących zadania na potrzeby obrony państwa.

Czas trwania:

•  świadczenie nie może przekroczyć jednorazowo siedmiu dni.

Świadczenia rzeczowe polegają na oddaniu do użytkowania jednostkom wojskowym pomieszczeń, terenów, środków transportu, maszyn, narzędzi i innego sprzętu na cele przygotowania obrony państwa. Obowiązek ten dotyczy bardzo szerokiego kręgu podmiotów – zarówno urzędów, instytucji państwowych, przedsiębiorców jak i osób fizycznych.

Świadczenia rzeczowe nakładane są w dwóch grupach: pierwsza dotyczy uzupełnienia etatowych potrzeb i stanów liczbowych wynikających z wojennych struktur organizacyjnych Sił Zbrojnych oraz innych jednostek organizacyjnych wykonujących zadania na potrzeby obronności państwa; druga grupa dotyczy doraźnego używania przez Siły Zbrojne oraz inne jednostki organizacyjne.

Świadczenia rzeczowe na uzupełnienie doraźnych potrzeb – oddanie nieruchomości lub rzeczy do  używania przez następujące podmioty: Siły Zbrojne, Obronę Cywilną, państwowe jednostki organizacyjne wykonujące zadania dla potrzeb obrony kraju,
w celu zwalczania klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków oraz organizacji rejestracji
i kwalifikacji wojskowej.

Czas trwania (jednorazowo):

• ćwiczenia obrony cywilnej i powszechnej samoobrony do 24 godzin (do 3 razy w roku),
• sprawdzenie gotowości mobilizacyjnej SZ do 48 godzin (do 3 razy w roku),
• ćwiczenia wojskowe do 7 dni (raz w roku),
•  rejestracja i kwalifikacja wojskowa, zwalczanie klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska –bez ograniczeń czasowych.

Świadczenia rzeczowe na uzupełnienie etatowych potrzeb – uzupełnienie potrzeb wynikających ze struktur SZ oraz państwowych jednostek organizacyjnych wykonujących zadania na potrzeby obrony państwa.

Czas trwania – do ustania potrzeb korzystania podmiotu uprawnionego (czas nieograniczony).

Podstawy prawne:

1. Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.2017 r. poz. 1430 z późn. zm.)
2. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U.2017 r. poz. 1257 j.t.)
3.  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 października 2004 r. w sprawie świadczeń osobistych na rzecz obrony w czasie pokoju (Dz. U. z 2004 r. Nr 229, poz. 2307 z późn. zm.).
4.  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 sierpnia 2004 r. w sprawie świadczeń rzeczowych na rzecz obrony w czasie pokoju (Dz. U. z 2004 r. Nr 181, poz. 1872 z późn. zm.).
5. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 października 2004 r. w sprawie świadczeń osobistych i rzeczowych na rzecz obrony w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny (Dz. U. z 2004 r. Nr 203, poz. 2081).”

Świadczenia pieniężne rekompensujące utracone wynagrodzenie ze stosunku pracy lub stosunku służbowego albo dochód z prowadzonej działalności gospodarczej (oraz inne należności).

Informacje oraz wzory dokumentów dotyczące uprawnień dla osób powołanych na ćwiczenia wojskowe lub do czynnej służby wojskowej (rekompensata utraconego wynagrodzenia, pokrywanie należności mieszkaniowych, uznanie za żołnierza samotnego bądź posiadającego na wyłącznym utrzymaniu członków rodziny) - http://www.um.warszawa.pl/zalatw-sprawe-w-urzedzie/sprawy-urzedowe/31